Tri Lai Bửu Tích - Phần 3 - Đoạn 1Đây tôi muốn mở ra một lối
Việc tu hành đừng dối đừng gian
Ý Quan trên dặn phải đàng hoàng
Tôi xin mở lối đàng chân thật
Vì Quan dặn thì đừng dối trặt
Mỗi việc làm chơn thật chánh minh
Ai nghe qua đều cũng giật mình
Ông này thấy sao linh quá thế
Ông làm được mới dùng ra kế
Ông nói vầy như thế sao thi
Thầy nói thêm thọ giáo quy y
Là phải đúng việc chi y vậy
Chớ đừng mượn danh từ làm bậy
Ngồi liều là sức cậy làm gian
Hoặc giờ đây quạt đỏ lửa than
Xúm nhau lại lội càng vào đó
Nghe Thầy nói ai ai cũng ngó
Thi vậy thì mới có hơn thua
Còn phép linh thi chú họa bùa
Thổi ra phép người thua phải chết
Các điều đó tôi xin cam kết
Nói như vầy chưa hết còn thêm
Phú và thi chữa biết sao kềm
Trong mấy phút viết êm mấy vận
Họa hình tướng vẽ tranh viễn cận
Các môn này bổn phận làm chơi
Các nhà sư đề cập sớm mời
Xong các việc làm chơi giải trí
Trình với Quan còn môn nào thí
Quan phán rành như ý tôi theo
Quan nghe qua suy nghĩ ngặt nghèo
Nghĩ hòa thượng làm theo sao nỗi
Quan ý kiến bổng liền thay đổi
Các nhà sư đây nỗi dể dầu
Thôi tốt hơn để chịu hàng đầu
Giờ Quan muốn một câu xin mở
Thầy thông cảm phàm phu một thuở
Thoái khinh người hay nói mình hay
Nay giờ đây xin nói với ngài
Lệnh thuyết pháp dạy ngay bá tánh
Ngài cứ nói pháp môn nào chánh
Sẳn hội này bá tánh cùng nghe
Thầy thưa Quan theo lối e dè
Muốn hòa thượng thuyết nghe trước đã
Rồi tôi nói đứng sau diễn tả
Thì hợp hòa vùa dạ hết trơn
Được công bằng không thiệt không hơn
Các sư khỏi phải con phiền muộn
Đây là ý của ông đã muốn
Tôi tin rằng ông xuống ông lên
Để bàn quang xem rõ ai bền
Ông nào dám tuổi tên lãnh thưởng
Các hòa thượng rằng không dám hưởng
Chúng tôi là hòa thượng cao tăng
Qua các môn chưa có ai bằng
Còn thí pháp ông ăn phần chắc
Quan bèn nói thôi Thầy đừng nhắc
Thuyết pháp là dể chắc phần ông
Thầy trình qua quý vị vui lòng
Vì theo lệnh tôi không từ chối
Thầy dõng dạt bước lên mở lối
Dùng pháp màu thuyết tối thượng thừa
Rồi thuyết qua trung phẩm vừa vừa
Rồi thuyết đến hạ thừa nhân đạo
Về pháp thượng cần nên cấu tạo
Tạo cho mình tam bảo quy nguyên
Biết âm dương phân rõ hậu tiền
Nước với lửa kết duyên cho gặp
Rồng và cợp chúng là một cặp
Phải cho hòa cho gặp cùng nhau
Đạo dung dung chẳng có dể nào
Ơn tổ phụ ngọn rau tất đất
Phật Pháp Tăng công dầy chân thật
Nghĩa nhân loài vạn tất bốn ân
Phần hạ thừa giữ vẹn nghĩa luân
Nhân lể nghĩa xét phân cho trọn
Thầy phân dạy gốc từ chí ngọn
Các luật đều rút gọn rất hay
Các nhà sư tưởng nói sơ sài
Ngờ trong bụng nói hoài chẳng hết
Các hòa thượng nghe thôi mê mết
Thầy nói rằng đút kết từng phân
Hết nói xa Thầy lại nói gần
Trong Ba Tạng lượt lần giải thích
Quan hòa thượng hết còn nhút nhích
Quả ông này như thích ca xưa
Các nhà sư rằng bực thượng thừa
Nhiều cuộc hội cũng chưa từng có
Các hòa thượng trình qua Phật đó
Thế gian mà dể có được ai
Cũng có khi người nói dong dài
Nhưng nào có giải bài cận kẻ
Ông này nói sách Kinh đủ lẻ
Dể ai mà bắt bẻ được đâu
Quan đành ưng ông cũng nhiệm mầu
Bèn cất tiếng một câu mời xuống
Chào bốn phía Thầy rằng chưa muốn
Lệnh Quan mời phải xuống nghĩ ngơi
Quan đến thang cầm lấy tay mời
Rằng đến chổ nghĩ ngơi trà nước
Các hòa thượng đồng nhau đều bước
Bước lại gần chào trước hơn ai
Quả Thầy đây là Phật lộ bày
Chúng tôi thật ngày nay hữu phước
Nghe Phật thuyết những lời sau trước
Biết sao mà bắt chước làm y
Thầy rằng thưa cũng chẳng có gì
Các ngài bậc liễu tri chơn chánh
Muốn được đắc tâm trần phải lánh
Đem trở về nhất tánh giai không
Các ngài đây là bực liễu thông
Chỉ quy nhất huờn trong chánh định
Dứt vọng trần trở về thanh tịnh
Lóng nguồn chơn vạn bệnh phải tiêu
Lựa làm chi mà phải cho nhiều
Tâm bất loạn gọi kêu chánh pháp
Các hòa thượng muốn cần giải đáp
Ngặt Quan chờ hỏi pháp sợ lâu
Đành rút lui mà dạ cuối đầu
Không còn dám một câu hỏi nữa
Quan bèn nói Thầy nay mở cửa
Có lửa mà mới lựa rõ vàng
Nhưng chờ tôi chạy xớ về bàn
Trên thánh thượng lệnh ban cái đã
Giờ Thầy được từ đây thong thả
Được lưu hành như trả tự do
Thầy thưa Quan Quan cứ dặn dò
Chớ lúc trước tự do cũng được
Vì luật pháp tôi không đi ngược
Tuy giam cầm cũng được ra chơi
Thưa cùng Quan tôi chẳng dối lời
Dầu xiềng xích ra chơi cũng được
Nay tôi mới xin trình sơ lượt
Cho Quan tường rõ được phần tôi
Đây lịnh vua còn bắt tôi ngồi
Chừng xuống chiếu buộc tôi mấy việc
Thưa Quan tỉnh tôi trình sự thiệt
Rồi Quan tường các việc về sau
Nói mà nghe cho rõ việc nào
Tùy luật pháp tính sau thì tính
Tôi là kẻ tu hành chơn chánh
Quyết dắt dìu bá tánh mà thôi
Dầu tấm thân gió dập sống nhồi
Chịu cay đắng miễn rồi bổn phận
Chớ chút ít lau đau lận đận
Đâu có gì mà giận chi ai
Quan nghe phân quan mới trình bày
Chắc Thầy được hoằng khai mở đạo
Triều đình ghét gian sư đi dạo
Làm những điều giả mạo mị dân
Giờ tôi đây tin tưởng chắc phần
Thầy mới đáng dạy dân bá tánh
Đạo là phải đạo cho chơn chánh
Đạo sao mà xa lánh tứ ân
Đạo làm sao mà chẳng biết cần
Đạo là phải biết ơn thủy thổ
Đạo mà lại quên ơn tông tổ
Đạo phải dùng thủy thổ quốc vương
Tam chia tay Thầy cứ lên đường
Chờ lệnh thánh mới tường đen trắng
Chẳng bao lâu cũng thời gian ngắn
Thương cho Thầy mưa nắng chờ trông
Sợ xớ dâng đi cũng lòng vòng
Ông lui tới chờ trong một lúc
Quan hòa thượng giã từ vừa rút
Tri Lai Bửu Tích - Phần 3 - Đoạn 2Đức Cố bèn vừa lúc bước qua
Nhằm trong cơn đông đúc vậy mà
Còn thiên hạ người ta lố nhố
Thầy cai lính hiệp cùng đức Cố
Lượn sóng người rần rộ ra đi
Đến ngã ba lối rẽ vậy thì
Thầy và Cố Cai đi kiếm chổ
Thầy rằng đã qua hồi cực khổ
Nay tới hồi thố lộ tiên tri
Thầy nói ra muôn việc ly kì
Ghi cho nhớ sao suy có chẳng
Bốn thầy tớ cùng nhau căn dặn
Gán sau này cho đặng nên danh
Lính cai đều trong dạ rất đành
Quyết nghĩ việc hy sinh theo đạo
Bốn thầy tớ vẫn còn bước dạo
Bổng tới đình Cố thạo bước vô
Từ bước ra bèn xá nam mô
Thưa mấy cậu muốn vô chi việc
Cố đáp lể rằng tôi thưa thiệt
Xin ở nhờ kẹt việc lỡ đường
Từ cũng vui bèn chỉ cái giườn
Dưới nhà khói phía đường đi xuống
Đức Ông Cố ý mà chẳng muốn
Nhưng Thầy cười có luống chi đâu
Một lát sau thiên hạ đến hầu
Lần lượt khách ở đâu kéo tới
Ông Từ đành giật mình chới với
Việc gì sao khách tới dữ vầy
Từ hỏi thăm rằng đó Phật Thầy
Từ hối tiếc việc này có tội
Bèn đi xuống quỳ mà xin lỗi
Đức từ bi xá tội cho con
Tánh phàm phu ít kỷ vẫn còn
Phật trước mặt mà con không thấy
Cho ở tạm thật tôi quá quấy
Thầy cười rằng đều ấy chi đâu
Thôi đứng lên đừng có quỳ hầu
Thầy lại nói một câu miễn xá
Thầy dòm thấy người ta đông quá
Thầy trả ơn thôi khá ra về
Mới được ra còn quá bộn bề
Trong bá tánh hả hê lui tới
Thầy nhắc nhở bá gia quy giới
Gán tu hành chờ đợi hội sau
Một ngày kia Quan tỉnh mời vào
Rằng chiếu lệnh thấp cao bày tỏ
Nầy chiếu lệnh Thầy xem cho rõ
Thầy được phần mở ngõ dạy tu
Nhưng tóc tai chẳng để u xù
Phải thí pháp chơn tu hòa thượng
Thầy thưa Quan đặt ân vua thưởng
Biết trước rồi tôi lượn là xong
Quan lệnh vua còn nói câu thòng
Chẳng được khá tây đông đi dạo
Ông thì được hoằng khai đại đạo
Nhưng có điều đào tạo một nơi
Ở thảo lư am cốc vậy thời
Hoặc chùa miễu một nơi thong thả
Đi làm chi cho thân vất vả
Tôi định vậy đành dạ cùng chăng
Về Núi Sam chùa ấy ai bằng
Gọi chùa chánh cao tăng lui tới
Thầy về đó mở đường tu mới
Coi dân tình lui tới ra sau
Thầy đành không ý kiến thể nào
Xin phân cạn trước sau cho rõ
Thầy xét được xong còn bày tỏ
Tôi muốn mà nói rõ nhiều hơn
Xin Quan cho lui tới thất sơn
Vùng bảy núi ra ơn độ chúng
Làm ruộng rẩy đở cơn nghèo túng
Khuyên dân lành giữ đúng đường tu
Dân miền tây còn quá lu bù
Không ruộng rẩy công phu chưa biết
Quan đồng ý nhờ Thầy giải quyết
Lo mở mang cho việc Hoàng Thiên
Trước dạy dân cho chúng tu hiền
Sau dìu dắt kết liên nông nghiệp
Giờ đưa ông ngày nay cho kíp
Được ở chùa là việc sửa sang
Theo lệnh vua nghi lể đàng hoàng
Và cầu nguyện lo toan thí pháp
Kéo kiếng lược mâm dao đề đạt
Thiếu món nào việc khác thì mua
Cứ làm theo y lệnh của vua
Còn phẩm vật tùy mua cũng được
Rồi sắp đặt cùng đi một lượt
Tính xong rồi cất bước rộ rần
Các nhà sư nghe báo về gần
Nơi chùa kéo ân cần ra rước
Trong giây lát linh đình cơm nước
Sư thỉnh mời Quan trước với Thầy
Các nhà sư đồng cũng hiệp vầy
Đồ vật thực đủ đầy chay lạt
Thầy và Quan dùng cơm bàn bạc
Khi cơm rồi định đạt thế nao
Quan hỏi Thầy nghi lể thế nào
Thầy sắp đặt cho mau kịp lúc
Quan muốn sớm ý mà dục thúc
Chứng kiến rồi kiệp lúc ra về
Thầy tính xong chẳng dám trể bê
Đặng từ giã Quan về cho kịp
Thầy bèn nói bây giờ phải hiệp
Ra điện tiền cho kiệp sửa sang
Sắp quân dân cho đứng hai hàng
Còn tăng chúng quỳ ngang tả hữu
Thầy trách nhiệm nguyện hương trước tửu
Sắp đặt rồi tề tựu cũng đông
Còn phần Quan kính bái giáp vòng
Mâm kiếng lược quỳ mong ngưỡng vọng
Theo chiếu lệnh phải là tôn trọng
Thầy sắp rồi tự động làm theo
Thầy trắc chơi cũng quá ngặt nghèo
Quan chịu lệnh làm theo riu ríu
Mâm Quan để lên bàn rồi kiếu
Thầy tức cười luận điệu nhà quan
Đến phiên Thầy Thầy bước lại bàn
Cầm dao chấp đưa ngang lên trán
Lòng đau đớn nhưng đành phải gán
Tu thời tùy cơn loạn phải theo
Thầy ra đây nhằm lúc nạn nghèo
Thời buổi vậy phải theo nào muốn
Thầy trình Phật đặt dao trở xuống
Cầm lược lên dạ luống bùi ngùi
Xổ tóc ra xem tợ rối nùi
Cầm lược chảy cho xuôi hết kéo
Đặt lượt xuống sang tay cầm kéo
Hớt luôn vòng thật khéo theo mâm
Buông kéo ra dao lại vội cầm
Thầy cũng nghĩ do tâm là đạo
Vùa xem kiếng tay Thầy vừa cạo
Sửa vuông tròn chu đáo trình Quan
Quan nhìn qua Quan đứng vội vàng
Râu chưa cạo sao toan rồi việc
Thầy thưa Quan nhìn qua cho biết
Chiếu vua nào ghi việc cạo râu
Chiếu vua ban thí pháp cạo đầu
Quan xem lại cạo râu nào có
Nhờ Quan xét chớ nên làm khó
Cạo râu là ý đó của ông
Quan xem qua bứt rứt nơi lòng
Trách Hoàng Thượng sao không ghi rõ
Quan còn tức vội vàng bày tỏ
Từ xưa nay gõ mõ tụng Kinh
Chớ có ai gõ mõ vô tình
Tay gõ mõ mà Kinh chẳng đọc
Thầy thưa Quan chớ nên bực dọc
Có lắm lần cũng đọc Kinh không
Theo chiếu vua Quan cũng phải đồng
Vua đã dạy sao ông dám cải
Ông nên xét coi sau là phải
Ông làm Quan ông cải lệnh vua
Quan nghe qua Quan thấy thẹn thùa
Nhưng còn trách sau vua sơ ý
Ông này thiệt là người thượng trí
Ông nói vầy cải lý khó ăn
Nhưng Quan rằng hể phận sư tăng
Thì cần phải giữ căn râu tóc
Ý sao lại trên đầu trọc lóc
Dưới râu rìa quá ức ngang hong
Sau bá gia sao khỏi khi ông
Khác hình tướng sao xong hòa thượng
Thầy đáp rằng không cần ông lượng
Phật dụng lòng hình tướng nhầm chi
Tri Lai Bửu Tích - Phần 3 - Đoạn 3ông sợ tôi hình tướng lạ kì
Tôi sợ chẳng từ bi mới sợ
Tôi thưa Quan nhắc Quan cho nhớ
Ông Quan mà chẳng sợ lệnh vua
Thầy thưa Quan tôi chẳng nói đùa
Cứ Theo lệnh của vua thực hiện
Chớ luận lắm sanh điều tai biến
Quan nên nhìn điều kiện của vua
Quan nghĩ suy có ý thẹn thùa
ÔngTheo lệnh của vua ông phải
Ông khéo buộc cho ta rằng cải
Tôi nhận nhìn mình sái cho xong
Chớ cải vua việc quá lòng vòng
Dầu rốt cuộc khó trong thắng nỗi
Quan suy nghĩ cũng nên xin lỗi
Cho dung hòa gốc cội nương nhau
Nghĩ đến đây Quan bắt tay chào
Quan vui vẻ trước sau sau vậy
Thầy rằng chớ nghĩ tôi là quấy
Ý tôi thời đề vậy tốt hơn
Lòng thẳng ngay chơn thật chớ sờn
Đừng che mắt cây sơn giả dối
Tôi thời muốn thẳng ngay đường lối
Người tu hành giả dối ít chi
Quan cần nên lấy đó mà tùy
Chớ hình tướng ít chi cho thế
Điều quan trọng mưu dân sinh kế
Điều thứ hai sưu thuế cho tròn
Điều thứ ba hòa nhã chiều lòn
Điều thứ bốn sống còn biết đạo
Điều thứ năm dân không hung bạo
Điều thứ sáu hiếu thảo hiền lương
Điều thứ bảy ưu đạo quốc vương
Điều thứ tám yêu thương đoàn kết
Điều thứ chín ở ăn nề nết
Điều thứ mười là hết đạo nhân
Thầy nói xong quan hết phân trần
Nếu Thầy dắt chúng dân được vậy
Ai còn dám khinh Thầy làm bậy
Nếu mười điều ai nấy làm theo
Thì lo chi đất nước đói nghèo
Mỗi người phải làm theo bổn phận
Điều hòa hiệp đâu gây hờn giận
Được có Thầy là vận nước hưng
Tôi nghe qua thật quá nỗi mừng
Thầy lo vậy chấn hưng vận nước
Thầy thưa quan chớ nên nói trước
Đạo tôi là lo nước lo dân
Tôi nói đây Quan nhớ nên cần
Và ghi chép lời phân phải trái
Trước tôi dạy hiền lương nhân ái
Sau phân rành trọng đãi tứ ân
Đó là do dìu dắt cho trần
Chưa phải lúc lo thân giải thoát
Quan nghe Thầy lời phân dát đát
Như uống vào một bát nhân sâm
Vậy hèn chi bá tánh ù ầm
Họ lui tới viếng thăm cũng phải
Quan nghe thầy mới phân bày giải
Quan vùa lòng hối cải việc qua
Quan rằng đây mọi việc cũng là
Thầy thông cảm bỏ qua chớ chấp
Xét ra lẻ ý tôi còn thấp
Còn dụng hình còn chấp tướng tu
Tu dụng tâm nào chấp hình thù
Dòm sắc tướng việc tu sao chánh
Quan mừng vui từ đây bá tánh
Đã có người chơn chánh dạy cho
Quan xin lui Quan hết xét dò
Có Thầy dạy chỉ cho tu niệm
Thầy trí thức đủ đầy kinh nghiệm
Dạy cho đời tu niệm chắc ăn
Quan mời chung sư sải dặn rằng
Nương đường lối ăn năn sửa tánh
Phận sư sải khá nên lập chánh
Để cho đời bá tánh đừng khinh
Có Thầy đây xem xét giữ gìn
Người tu niệm luật kinh đừng sái
Quan lên đường giã từ trở lại
Còn Thầy mời tất thảy chư tăng
Tuy Quan trên lời nói dặn rằng
Nhưng nói vậy tôi bằng sao được
Đâu có lý tôi người đi ngược
Tôi ở nhờ sau được trá ngôi
Tôi về đây sao dám dành ngồi
Miễn huynh đệ cho tôi hợp tác
Chư tăng chúng nghe Thầy dát đát
Hè cùng nhau một loạt cùng quỳ
Bạch thưa Thầy Thầy chớ nói chi
Chúng tôi sẽ quy y thọ giáo
Thầy là Phật cao siêu thấu đáo
Chúng tôi nguyền lãnh giáo làm theo
Thầy rằng ta xuống dốc lên đèo
Ta thọ thiệt làm theo lệnh Phật
Nay ta thấy chư tăng lòng thật
Nên không còn giấu cất nữa chi
Lệnh thế tôn dạy bảo ta thì
Truyền bá tánh thức tri tu niệm
Chư tăng khá cần nên suy nghiệm
Pháp ta truyền tâm niệm tứ ân
Tạm giờ đây ta nói ít phần
Chờ bá tánh nhân dân đông đủ
Ta sẽ nói tam cang thường ngũ
Người tu hành giữ đũ nhơn luân
Muốn làm cho Phật Giáo vang lừng
Phải chơn chánh chấn hưng mới được
Điều nhân đạo phải là tu trước
Phật Tiên là lần lượt theo sau
Phải biết tri cao thấp thế nào
Người Tu niệm trước sau cho rõ
Chớ tu Phật đạo nhơn lại bỏ
Ấy là người chưa rõ lối tu
Đạo nhơn luân trước phải đền bù
Đâu bỏ được rằng tu giải thoát
Điều phước huệ song tu mấy khác
Thôi xin đừng ta giác bấy nhiêu
Nói tới đây sau sẽ nói nhiều
Kêu đức Cố Thầy nêu rõ việc
Tôi ở đây lệnh cho ở quyết
Nhưng ta còn nhiều việc phải lo
Chú đã nghe tôi đã dặn dò
Hiệp huynh đệ chung lo xây cất
Trước trại ruộng sau là tư thất
Vô Nhà Bàng xây cất dùm tôi
Việc cần lo lo sớm cho rồi
Chừng xong việc chắc tôi về đó
Nhờ chú sả anh em chịu khó
Được cho Thầy vào đó sửa sang
Đức Cố thưa Thầy muốn hoàn toàn
Sáng đến đó để toan chọn chổ
Thầy đồng ý xứ nầy xứ thổ
Để tôi vào chọn chổ cho êm
Việc chú dây vũng chí mà kềm
Sao rồi việc đây êm sẽ tính
Đúc Cố bạch việc này còn dính
Qua việc này tôi tính mới về
Phải lo toan thu xếp mọi bề
Chừng tới đó cận kề lui tới
Muốn tu niệm xá chi quyền với
Xong việc này tôi mới về nhà
Thầy rằng lo chớ khá cần cà
Lo trại ruộng việc nhà chậm lại
Đây tóm tắt theo lời Thầy dạy
Không mấy ngày nhà trại đều xong
Cố xin Thầy cất bước vội trông
Thầy nhất dạ cho ông cất bước
Giờ nhấc lại việc sau việc trước
Từ ngày Thầy cất bước về đây
Khắp các nơi bá tánh dầy dầy
Đồng lui tới Phật Thầy độ thế
Cuộc thử thách Quan bài nhiều kế
Rồi cuối cùng Quan nể Thầy luôn
Nên Quan cho Thầy đứng giai tuồng
Các hòa thượng thua luôn phải kính
Vua nhìn nhận đạo Thầy chơn chính
Được phổ truyền uy tín khắp nơi
Đạo Bửu Sơn sáng chói rạng ngời
Niêm Kỷ Dậu ra đời nối mãi
Dầu ai có nhẫn tâm phá hoại
Tự dấn mình chuốt hại vào thân
Khuyên nữ nam bá tánh ân cần
Nghe Thầy dạy lập thân kẻo trể
Thưa bổn đạo đoạn này xin kể
Còn đoạn trên tạm để phần sau
Cố về đây bàn tính lẻ nào
Cùng Bà Cố âm hao mọi việc
Đăng nhận xét